آنتی ژن چیست؟ عملکرد و ساختار آن

آنتی ژن (Antigen) مولکولی است که توسط سیستم ایمنی بدن شناسایی می شود و پاسخ ایمنی را تحریک می کند. آنتی ژن ها می توانند در سلول ها، بافت ها، ارگانیسم ها و حتی مواد خارجی مانند گرده گل یافت شوند.

منشأ آنتی ژن از کجاست ؟

منشأ آنتی ژن ها می تواند از منابع مختلفی باشد. برخی از منابع اصلی آنتی ژن ها عبارتند از:

• میکروب ها: میکروب ها، مانند باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها، از رایج ترین منابع آنتی ژن ها هستند.
• مواد آلرژی زا: مواد آلرژی زا، مانند گرده گل، موی حیوانات و گرد و غبار، از دیگر منابع آنتی ژن ها هستند.
• مواد خارجی: مواد خارجی، مانند مواد شیمیایی، فلزات و سموم، نیز می توانند به عنوان آنتی ژن عمل کنند.
• سلول های خودی: در برخی موارد، سلول های خودی نیز می توانند به عنوان آنتی ژن عمل کنند. این امر در بیماری های خودایمنی رخ می دهد.

منشأ آنتی ژن ها در بدن انسان

در بدن انسان، آنتی ژن ها می توانند از منابع مختلفی تولید شوند. برخی از منابع اصلی تولید آنتی ژن ها در بدن انسان عبارتند از:

سلول های ایمنی: سلول های ایمنی، مانند لنفوسیت ها و ماکروفاژها، آنتی ژن ها را از محیط اطراف خود جذب می کنند و آنها را پردازش می کنند.

سلول های اپیتلیال: سلول های اپیتلیال که سطح اندام ها و بافت ها را می پوشانند، آنتی ژن ها را از محیط اطراف خود جذب می کنند.

سلول های سرطانی: سلول های سرطانی نیز آنتی ژن هایی تولید می کنند که می توانند توسط سیستم ایمنی بدن شناسایی شوند.

منشأ آنتی ژن ها در بیماری ها

در بیماری ها، آنتی ژن ها می توانند نقش مهمی ایفا کنند. برخی از نقش های آنتی ژن ها در بیماری ها عبارتند از:

عامل بیماری زا: آنتی ژن ها می توانند عامل بیماری زا باشند. به عنوان مثال، آنتی ژن های موجود در میکروب ها می توانند باعث بیماری شوند.

هدف درمانی: آنتی ژن ها می توانند هدف درمانی باشند. به عنوان مثال، آنتی بادی ها می توانند به آنتی ژن های موجود در سلول های سرطانی متصل شوند و آنها را از بین ببرند.

بیشتر بدانید : وسترن بلات چیست؟ روش + چالش ها

انواع آنتی ژن

آنتی ژن ها را می توان بر اساس ساختار و عملکرد آنها به انواع مختلفی تقسیم کرد. برخی از انواع اصلی آنتی ژن عبارتند از:

پروتئین ها: پروتئین ها یکی از رایج ترین انواع آنتی ژن ها هستند. آنها می توانند در سطح سلول ها، بافت ها و ارگانیسم ها یافت شوند.

کربوهیدرات ها: کربوهیدرات ها نیز می توانند به عنوان آنتی ژن عمل کنند. آنها معمولاً در سطح سلول های باکتری یافت می شوند.

لیپیدها: لیپیدها نیز می توانند به عنوان آنتی ژن عمل کنند. آنها معمولاً در سطح سلول های ویروس یافت می شوند.

اسیدهای نوکلئیک: اسیدهای نوکلئیک نیز می توانند به عنوان آنتی ژن عمل کنند. آنها معمولاً در سطح سلول های ویروس یافت می شوند.

ساختار آنتی ژن

آنتی ژن ها معمولاً از مولکول های مختلفی تشکیل شده اند. این مولکول ها می توانند از نظر ساختاری بسیار متفاوت باشند. با این حال، همه آنتی ژن ها دارای ویژگی مشترکی هستند که باعث می شود توسط سیستم ایمنی بدن شناسایی شوند. این ویژگی مشترک، وجود گروه های شیمیایی خاصی در ساختار آنتی ژن است که به عنوان آنتی ژنیکیت شناخته می شوند.

عملکرد آنتی ژن

آنتی ژن ها عملکردهای مختلفی در بدن دارند. برخی از عملکردهای مهم آنتی ژن عبارتند از:

تحریک پاسخ ایمنی: آنتی ژن ها پاسخ ایمنی بدن را تحریک می کنند. این پاسخ ایمنی شامل تولید آنتی بادی ها، سلول های T و سایر سلول های ایمنی است.

شناسایی سلول ها و ارگانیسم ها: آنتی ژن ها می توانند برای شناسایی سلول ها و ارگانیسم ها استفاده شوند. این امر برای سیستم ایمنی بدن ضروری است تا بتواند سلول ها و ارگانیسم های خودی را از سلول ها و ارگانیسم های بیگانه تشخیص دهد.

کنترل رشد سلول ها: آنتی ژن ها می توانند برای کنترل رشد سلول ها استفاده شوند. این امر برای جلوگیری از رشد سلول های سرطانی ضروری است.

جمع بندی

آنتی ژن ها مولکول هایی هستند که توسط سیستم ایمنی بدن شناسایی می شوند و پاسخ ایمنی را تحریک می کنند. آنتی ژن ها می توانند در سلول ها، بافت ها، ارگانیسم ها و حتی مواد خارجی یافت شوند. آنتی ژن ها عملکردهای مختلفی در بدن دارند که از جمله آنها می توان به تحریک پاسخ ایمنی، شناسایی سلول ها و ارگانیسم ها و کنترل رشد سلول ها اشاره کرد.